.png)
Trong vài thập kỷ qua, hệ thống giáo dục Phần Lan đã được biết đến rộng rãi trên toàn cầu nhờ kết quả ấn tượng từ Chương trình Đánh giá Học sinh Quốc tế (PISA). Tuy nhiên, trong những năm gần đây, điểm PISA của Phần Lan đã có sự sụt giảm nhẹ. Điều này đã dẫn đến nhiều cuộc thảo luận giữa các nhà nghiên cứu và nhà giáo dục, đặc biệt là giữa các bậc phụ huynh và giáo viên mầm non, những người quan tâm đến chất lượng giáo dục cho thế hệ trẻ.
Phần Lan và Thành Công Ban Đầu của PISA
Hệ thống giáo dục Phần Lan nổi bật trong cuộc thi PISA từ những năm đầu tiên. Các bài kiểm tra PISA tập trung vào các kỹ năng đọc, toán và khoa học của học sinh 15 tuổi trên toàn thế giới. Năm 2000, Phần Lan đứng đầu bảng xếp hạng trong lĩnh vực đọc hiểu và đạt điểm rất cao trong toán học và khoa học. Thành công này không phải là ngẫu nhiên mà là kết quả của một hệ thống giáo dục được thiết kế kỹ lưỡng, tập trung vào sự phát triển toàn diện của trẻ em và bình đẳng trong giáo dục.
“Một trong những lý do chính cho sự thành công ban đầu này là sự nhấn mạnh vào phương pháp dạy học cá nhân hóa” - theo thầy Hải Lê, Giám Đốc Học Vụ trường mầm non Phần Lan HEI Schools Saigon Central.
Giáo viên Phần Lan được đào tạo chuyên sâu, với tất cả đều có bằng thạc sĩ. Hệ thống giáo dục tại đây chú trọng đến việc tạo môi trường học tập linh hoạt và khuyến khích học sinh phát triển tư duy phản biện và sáng tạo. Thêm vào đó, sự hợp tác giữa giáo viên, phụ huynh và cộng đồng là yếu tố quan trọng trong việc tạo nên một môi trường học tập tích cực.
Giáo Dục Mầm Non: Nền Tảng Cho Sự Phát Triển
Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc duy trì thành công của hệ thống giáo dục Phần Lan là sự đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục mầm non. Nghiên cứu từ Tiến Sĩ Mustonen vào năm 2018 có tên “The Role of Early Childhood Education in Finnish Educational Success” nhấn mạnh rằng giai đoạn đầu đời là thời điểm quan trọng để xây dựng nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Ở Phần Lan, giáo dục mầm non không chỉ tập trung vào việc dạy trẻ em các kỹ năng cơ bản mà còn khuyến khích sự phát triển cá nhân, xã hội và tình cảm của trẻ.
Mỗi đứa trẻ đều có cơ hội phát triển theo tốc độ của riêng mình. Giáo viên mầm non tại Phần Lan thường có trách nhiệm lớn trong việc nhận biết những nhu cầu cá nhân của từng trẻ và điều chỉnh phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng tự học và tư duy độc lập ngay từ khi còn nhỏ.
Sự Quan Trọng của Việc Hợp Tác Giữa Nhà Trường và Gia Đình
Một trong những lý do mà hệ thống giáo dục Phần Lan thành công là nhờ vào sự hợp tác mạnh mẽ giữa nhà trường và gia đình. Mối quan hệ giữa giáo viên và phụ huynh ở Phần Lan được xây dựng trên sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau. Cha mẹ được khuyến khích tham gia vào quá trình học tập của con cái, không chỉ ở nhà mà còn thông qua các hoạt động chung với nhà trường. Sự hợp tác này giúp tạo ra một môi trường học tập toàn diện và hỗ trợ cho trẻ từ khi còn nhỏ đến khi trưởng thành.
Vai Trò của Giáo Viên Trong Hệ Thống Giáo Dục
Giáo viên ở Phần Lan không chỉ là những người dạy học mà còn là những người hướng dẫn, người bạn và người bảo vệ quyền lợi của học sinh. Tất cả giáo viên tại đây đều có bằng cấp cao và trải qua quá trình đào tạo nghiêm ngặt. Họ được trao quyền tự chủ trong việc phát triển chương trình giảng dạy và có thể điều chỉnh phương pháp giảng dạy dựa trên nhu cầu của từng học sinh.
Hệ thống giáo dục Phần Lan khuyến khích giáo viên nghiên cứu và phát triển bản thân liên tục. Điều này giúp họ luôn cập nhật những phương pháp giảng dạy mới và thích ứng với những thay đổi trong xã hội và nhu cầu học tập của học sinh. Giáo viên Phần Lan được trao quyền tự quyết cao và có thể linh hoạt trong cách giảng dạy để tạo ra môi trường học tập tích cực cho học sinh.
Sự Giảm Dần của Điểm PISA: Nguyên Nhân Gì Đã Xảy Ra?
Mặc dù Phần Lan vẫn là một trong những quốc gia có hệ thống giáo dục tốt nhất trên thế giới, điểm số PISA của quốc gia này đã bắt đầu giảm trong một số năm gần đây.
“Nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra các lý do tiềm năng cho sự giảm sút này, bao gồm những thay đổi trong cấu trúc xã hội, xu hướng học tập và cả sự thay đổi trong động lực của học sinh.” - thầy Hải Lê chia sẻ
Vào năm 2019, một trong những báo cáo quan trọng từ Tiến sĩ Vettenranta từ Bộ Giáo Dục & Văn Hóa của Phần Lan có tên “Why Did Finland’s PISA Results Decline?” cho rằng nguyên nhân của sự sụt giảm này có thể là do sự gia tăng của công nghệ và màn hình trong cuộc sống hàng ngày của trẻ em. Trẻ em Phần Lan, giống như nhiều trẻ em trên toàn thế giới, đang dành nhiều thời gian hơn cho việc sử dụng thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh đến máy tính bảng. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và kỹ năng đọc hiểu của trẻ.
Ngoài ra, theo nghiên cứu của Tiến Sĩ Buchberger và Rautiainen vào năm 2019 có tên “Diversity in Finnish Education: Challenges and Opportunities”, một phần nguyên nhân có thể đến từ sự gia tăng số lượng học sinh nhập cư tại Phần Lan. Mặc dù chính sách giáo dục Phần Lan rất cởi mở và khuyến khích bình đẳng, các em học sinh nhập cư vẫn đối mặt với nhiều khó khăn trong việc thích nghi với hệ thống giáo dục mới. Điều này có thể làm giảm điểm trung bình PISA của quốc gia.
Các Thay Đổi Trong Xã Hội và Tác Động Đến Giáo Dục
Phần Lan, giống như nhiều quốc gia khác, đã trải qua nhiều thay đổi xã hội trong những thập kỷ qua, từ việc gia tăng số lượng người nhập cư đến những thách thức về kinh tế và việc làm. Những thay đổi này không thể không có tác động đến giáo dục.
Theo hai nhà nghiên cứu Rinne và Nivala trong báo cáo Education, Society and Social Change: Insights from Finnish Educational Research vào năm 2021, áp lực từ cuộc sống hiện đại đã ảnh hưởng đến cả phụ huynh và học sinh. Cha mẹ thường xuyên bận rộn hơn và không có nhiều thời gian để tham gia sâu vào quá trình học tập của con cái. Điều này dẫn đến việc trẻ em mất đi sự hỗ trợ cần thiết từ gia đình trong việc phát triển các kỹ năng học tập căn bản. Ngoài ra, giáo viên cũng đang chịu áp lực lớn hơn trong việc đáp ứng nhu cầu của từng học sinh, đặc biệt là những học sinh đến từ các nền văn hóa khác nhau hoặc có nhu cầu học tập đặc biệt.
“Mặc dù điểm PISA của Phần Lan đã có sự giảm sút trong một số năm gần đây, hệ thống giáo dục của quốc gia này vẫn là một trong những hình mẫu mà nhiều quốc gia khác mong muốn học hỏi. Điều quan trọng là không chỉ nhìn vào các con số, mà còn phải hiểu rõ các yếu tố xã hội, văn hóa và kinh tế ảnh hưởng đến kết quả giáo dục” - theo thầy Hải Lê, Giám Đốc Học Vụ trường mầm non Phần Lan HEI Schools Saigon Central.
Comments